Waarom hebben katten een ruwe tong?

Het is algemeen bekend dat katten een ruwe tong hebben, en al helemaal in vergelijking met de tong van een mens of een hond. De tong kan zelfs aanvoelen als schuurpapier, wat over het algemeen niet als heel prettig wordt ervaren. Toch is deze ruwe oppervlakte niet voor niets. In dit artikel geef ik graag antwoord op de volgende vraag: waarom hebben katten een ruwe tong?

Dat katten een ruwe tong hebben heeft meerdere redenen. De ruwe tong wordt veroorzaakt door kleine papillen die zich op de tong bevinden. Deze papillen zijn naar achteren gerichte staafjes die keratine bevatten. Dit eiwitmolecuul vind je bijvoorbeeld ook in nagels. De ruwe tong heeft meerdere functies, waaronder de belangrijkste: vachtverzorging. Met de vachtverzorging wordt het schoon, zacht en mooi houden van de vacht bedoeld. Je kunt de tong vergelijken met een grondige kam. De tong verwijdert losse haren en/of eventuele eitjes van parasieten.

Naast de vachtverzorging heeft de ruwe tong nog meer functies. Benieuwd naar de andere functies, maar ook de nadelen van een ruwe tong? Ik raad je zeker aan om verder te lezen.

Welke andere functies heeft een ruwe tong

Ondanks dat het onprettig aanvoelt, heeft de ruwe tong van je kat dus zeker nut. Zoals eerder beschreven helpt de tong ontzettend goed bij de vachtverzorging. Naast het schoon, zacht en mooi houden van de vacht, werkt het ook uitstekend bij het afkoelen van je huisdier, het eten en het drinken.

Eten

De (smaak)papillen op de tong van een kat kunnen zoet, zuur, zout en bitter van elkaar onderscheiden. Ondanks deze nuttige functie van de tong, zal een kat eerder gebruik maken van zijn reuk dan van zijn tong. De tong helpt vooral erg goed voor het herkennen van bittere smaken. Als katten een bittere smaak proeven, wijst dit voor hen vaak op iets giftigs. Ze zijn over het algemeen ook vrij voorzichtig met het eten van bittere producten. Een goed voorbeeld is chocola. Hoe donkerder de chocola, hoe bitterder de smaak. Chocola is vanaf een bepaalde hoeveelheid erg giftig voor katten, en je zult het je kat niet heel snel zien eten (en gelukkig maar). Een zoete smaak wordt echter minder goed herkend.

Vroeger had de ruwe tong nog een andere functie als het gaat om eten. De voorouders van de huiskat gebruikten de ruwe tong om het vlees van hun ‘prooi’ zo goed mogelijk van het bot te krijgen. Op deze manier werd de vangst van de dag zo goed mogelijk benut.

Afkoelen

Een ruwe tong helpt tevens bij het afkoelen van de huid. Door het wassen van de vacht met de tong, wordt er een soort huidolie verspreid over de vacht, welke afkomstig is vanuit de klieren. Deze huidolie vormt een laagje dat ervoor zorgt dat de vacht waterbestendig wordt. Wanneer het dan warm is, kan dit voor verkoeling zorgen. Het kan de huid wel 17 graden koeler houden dan de bovenste laag.

Diezelfde laag zorgt er vervolgens ook weer voor dat andere gevaren minder snel de geur kunnen opvangen.

Drinken

Ook het drinken wordt een stuk makkelijker gemaakt door een ruwe tong. De papillen op de tong dienen als een soort reservoir. Het zijn als het ware kanaaltjes die ervoor zorgen dat water of ander vloeistof succesvol in de bek komt. Enkel het topje van de tong raakt het water, waarna een kat de tong weer heel snel intrekt en de bek snel weer sluit. Met de ‘weerhaakjes’ wordt het water (of ander vloeistof) mee naar binnen genomen en door het sluiten van de bek, blijft er voldoende water (of ander vloeistof) in de bek zitten.

De nadelen van een ruwe tong

Een ruwe tong brengt ook zeker nadelen met zich mee. Je kent de welbekende haarballen vast wel en het kan tevens zorgen voor kale plekken.

Braken

Een groot nadeel van een ruwe tong is dat het meeste van wat opgelikt wordt, ook doorgeslikt wordt. Zo kan een kat niets uittuffen, zoals wij dat kunnen. Een kat slikt dan ook de meeste (afgelikte) haren door, waardoor er een bal kan worden gevormd in het lichaam, bestaande uit haar. Deze ‘haarballen’ moeten er natuurlijk ook weer uit, en worden daarom uitgebraakt. Nu zijn haren nog niet zo spannend gelukkig. Andere voorwerpen/producten zijn dan gevaarlijker. Denk bijvoorbeeld aan touwtjes of andere draadjes die hij oplikt. Dit kan onprettig zijn en tot problemen leiden in de maag en/of darmen.

Stress

Als een kat stress ervaart, kan het zijn dat hij zich overmatig begint te likken. Gezien de tong zowaar aanvoelt als schuurpapier, kan dit betekenen dat hij zichzelf kaal likt. Als hij dan nog verder door likt, kunnen er tevens wonden ontstaan. Dit is natuurlijk niet fijn voor je huisdier en wil je het liefst voorkomen.

Katten en schoonlikken

Naast het schoonlikken van zichzelf, gebruiken katten hun ruwe tong ook zeker bij andere katten en/of jou als baasje. Het o zo harde schuurpapier, wordt eigenlijk helemaal niet zo ‘ruw’ bedoeld.

Katten die elkaar schoonlikken

Over het algemeen kun je wel stellen dat katten die elkaar schoonlikken, zich op hun gemak voelen bij elkaar. Het wordt gezien als positief contact. Het is dan ook onderdeel van sociaal gedraag, wat vaak betekent dat ze zich veilig voelen bij elkaar. Vaak zie je dat vooral de schouders en de kop worden gelikt, al zijn er ook zeker katten die het hele lichaam en zelfs de anus meepakken. In het artikel ‘Wanneer zijn katten vrienden?’ ga ik verder in op dit onderwerp.

Katten die de eigenaar schoonlikken

Ook jij kan af en toe aan de beurt zijn. Het is volkomen normaal als je kat ineens besluit zijn ‘wasgedrag’ op jou toe te passen, door aan je gezicht, hand of haren te likken. Het lijkt in principe heel erg op het kattengedrag onderling. Logischerwijs zou dit betekenen dat hij jou toch wel aardig blijkt te vinden, en wat is daar nu verkeerd aan? Het straffen van een kat die likt is dus volkomen onterecht en daarbij ook erg nutteloos, hoe onprettig jij het misschien ook vindt.

Likken na het aaien

Uiteraard bedoel je het als eigenaar alleen maar goed als je jouw kat begint te aaien. Toch kan het door je kat als vervelend worden ervaren, als je dit doet nadat hij zich net helemaal heeft schoongelikt/gewassen. De precieze reden is niet bekend, maar het kan ermee te maken hebben dat zijn haren dan in de war zitten, of dat je een vreemde of onprettige geur aan hem afgeeft.